Sau khi thực dân Pháp xâm lược và đặt ách thống trị lên đất nước ta, chúng đã thực hiện chính sách văn hóa ngu dân, nô dịch. Năm 1940 phát xít Nhật xâm lược Việt Nam chúng lại cho thi hành văn hóa phát xít với tư tưởng Đại Đông Á…. Những giá trị của nền văn hóa hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc có nguy cơ bị xóa bỏ. Năm 1943, Đảng ban hành bản Đề cường văn hóa Việt Nam, đây là một văn kiện có ý nghĩa lý luận và thực tiễn vô cùng to lớn, là cương lĩnh, xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam với những nội dung và nguyên tắc hết sức sâu sắc thể hiện trên ba phương diện: Dân tộc; khoa học; đại chúng. Bản Đề cường là kim chỉ nam để Đảng lãnh đạo về lĩnh vực văn hóa giai đoạn trước mắt và lâu dai. Đề cương còn nguyên giá trị trong thời kỳ đổi mới.